ΔΑΓΚΩΜΑ ΦΙΔΙΟΥ-ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ

Βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού και οι κυνηγοί πλησιάζοντας στην έναρξη της νέας κυνηγετικής περιόδου ξεκινάμε να βγάζουμε τα σκυλιά μας εκπαιδευτικά, καθώς και πάρα πολύς κόσμος πηγαίνει  για να μαζέψει, ρίγανη, κάπαρη ακόμα και για περίπατο στα βουνά και στα μονοπάτια του Νησιού.

Ένας από τους βασικούς φόβους που μας διακατέχει στις καλοκαιρινές μας εξορμήσεις είναι τα φίδια. Έτσι, θεωρήσαμε  σκόπιμο να σας δώσουμε κάποιες χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με της πρώτες βοήθειες  έπειτα από δάγκωμα φιδιού.

Αν και τα δηλητηριώδη φίδια στην Ελλάδα ανέρχονται μόλις σε εφτά είδη, από τα οποία λίγα θα μπορούσαν να θεωρηθούν επικίνδυνα για τον άνθρωπο, τους περισσότερους μας διακατέχει αδικαιολόγητος φόβος για το (σπάνιο σχετικά) ενδεχόμενο τσιμπήματος από δηλητηριώδες φίδι.

Στην περιοχή μας συναντούμε   την κοινή οχιά η οποία μπορεί να θεωρηθεί επικίνδυνη. Η κοινή οχιά είναι ένα από τα πιο εύκολα αναγνωρίσιμα φίδια λόγω του χρωματισμού, του τριγωνικού κεφαλιού και κυρίως λόγω του “κεράτου” που έχει στη “μύτη” της όπως μπορείτε να δείτε στη φωτογραφία που επιλέχτηκε να συνοδεύσει το παρακάτω κείμενο.

Καλύτερα πάντως από την αντιμετώπιση του δαγκώματος είναι η πρόληψη αυτού.

Αν και οι πιθανότητες να μας δαγκώσει κάποιο φίδι είναι μικρές, δεν παίζουμε με την τύχη μας.

Όταν λοιπόν βρισκόμαστε στην ύπαιθρο καλό είναι να φοράμε και την κατάλληλη ενδυμασία.

Παπούτσια που ξεπερνάνε το ύψος του αστραγάλου, καθώς και μακρύ παντελόνι.

Καλό επίσης είναι να κρατάμε κάποιο ραβδί η κάποιο καλάμι το οποίο το χρησιμοποιούμε ως μέσο πρόκλησης θορύβου και κραδασμών στο έδαφος αφού είναι γνωστό ότι τα φίδια απομακρύνονται με αυτόν τον τρόπο.

Δεν κοιμόμαστε εκτεθειμένοι στην εξοχή.

Προσέχουμε όταν πάμε να σηκώσουμε κάποια πέτρα

Δεν πειράζουμε τα φίδια.
 

Τι να κάνετε σε περίπτωση που δεχθείτε επίθεση και δάγκωμα φιδιού.

 

Ο θάνατος από δάγκωμα φιδιού είναι σπάνιος, αν και όχι απίθανος. Περισσότερα από τα μισά δαγκώματα δεν περιέχουν καθόλου (ή αμελητέα ποσότητα) δηλητήρίο.

Μόνο το 25% των δαγκωμάτων μας δηλητηριάζουν σε επικίνδυνο βαθμό. Όχι πανικός λοιπόν.Με ψυχραιμία και σωστή αντιμετώπιση μπορούμε να αποφύγουμε μια τραγωδία.

Το κυρίως μέλημα της θεραπείας είναι το να πετύχουμε την ελάχιστη δυνατή ζημιά στους ιστούς γύρω από το δάγκωμα.

Κάθε δάγκωμα, ανεξάρτητα από το ζώο που το προκαλέι, μπορεί να μολυνθεί από βακτήρια που κανονικά βρίσκονται μέσα στο στόμα του ζώου. Σπάνια δε, ορισμένα ζώα σκοτώνουν με αυτά τα βακτήρια . Μπορεί λοιπόν να προκληθεί μεγάλη ζημιά ανεξάρτητα αν το φίδι είναι δηλητηριώδες ή όχι.

Τα δηλητήρια των φιδιών συνήθως περιέχουν ουσίες που επιτίθενται στο νευρικό σύστημα του θύματος (νευροτοξίνες) και στην κυκλοφορία του αίματος (αιμοτοξίνες). Επίσης περιέχουν ένζυμα πέψης (κυτοτοξίνες), για να βοηθήσουν το θύμα τους να μαλακώσει πιο γρήγορα. Οι τοξίνες αυτές μπορούν να καταστρέψουν τεράστια ποσότητα ιστών, και να αφήσουν πίσω τους μια μεγάλη ανοιχτή πληγή. Η κατάσταση αυτή, αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε αναγκαστική αφαίρεση του άκρου. Τα περισσότερα δηλητηριώδη φίδια στην Ελλάδα διαθέτουν αιμοτοξίνες.

Το σοκ και ο πανικός ενός δαγκώματος επηρεάζουν αρνητικά τη θεραπεία, αφού ο πανικός και η υστερία επιταχύνουν την κυκλοφορία του αίματος, και κατά συνέπεια του δηλητηρίου. Σημάδια σοκ μπορεί να εμφανιστούν ακόμα και μισή ώρα μετά το δάγκωμα.

Συμπτώματα & Θεραπεία

1. Σκοτώστε αν μπορείτε το φίδι και προσπαθήστε να αναγνωρίσετε αν είναι δηλητηριώδες. Η αναγνώριση μπορεί να γίνει και από το ίδιο το δάγκωμα: Αν σε αυτό φαίνονται απλά σειρές δοντιών, το φίδι μάλλον δεν είναι δηλητηριώδες. Αν στο δάγκωμα ξεχωρίζουν 2 μεγάλα τσιμπήματα, είτε ως μέρος σειράς δοντιών είτε μόνα τους, το φίδι (και κατά συνέπεια το δάγκωμα) πρέπει να αντιμετωπιστεί ως δηλητηριώδες.
2. Συμπτώματα των τοξινών μπορεί να είναι άμεση ρινορραγία ή / και αιμορραγία από τον πρωκτό, αίμα στα ούρα, πόνος και πρήξιμο στο σημείο του δαγκώματος, τα οποία ενδέχεται να εμφανιστούν ακόμα και 2 ώρες μετά το δάγκωμα.
3. Δυσκολία στην αναπνοή, μερική ή ολική παράλυση, αδυναμία, σπασμοί και μούδιασμα είναι όλα συμπτώματα προσβολής από νευροτοξίνες. Αυτά τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται 1,5 έως 2 ώρες μετά το δάγκωμα.
4. Αμέσως μετά το δάγκωμα από ένα φίδι κάνουμε τα εξής:
1. Ηρεμούμε και ακινητοποιούμε το θύμα.
2. Δίνουμε άφθονο νερό (και αν μπορούμε τοποθετούμε ορό).
3. Αφαιρούμε ρολόι, βραχιόλια, δακτυλίδια και οτιδήποτε άλλο μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα σε περίπτωση πρηξίματος.
4. Καθαρίζουμε την περιοχή γύρω από το δάγκωμα, κατά προτίμηση με αντισηπτικό.
5. Εάν το δάγκωμα είναι κοντά στο πρόσωπο ή το λαιμό πρέπει να διατηρήσουμε την αναπνοή με κάποιο τρόπο (όσοι δεν γνωρίζετε αρκετά από πρώτες βοήθειες, καλό είναι να απέχετε από αυτό το βήμα).
6. Καλούμε αμέσως ένα γιατρό ή, ακόμα καλύτερα, το ΕΚΑΒ στο 166.
7. Να είστε έτοιμοι να δώσετε «το φιλί της ζωής» και να κάνετε Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ ή CPR). Ενδέχεται να χρειαστούν και τα δύο.
8. Δέστε σφιχτά κάποιον ιμάντα, ζώνη ή λουρί ανάμεσα στο δάγκωμα και την καρδιά.
9. Ακινητοποιείστε το δαγκωμένο σημείο και αφαιρέστε όσο δηλητήριο γίνεται με μια μηχανική αντλία αναρρόφησης. Χρησιμοποιείστε την αντλία τουλάχιστον 3 με 4 φορές για κάθε τρυπούλα.

Τι πρέπει να αποφύγετε.

• Μην δίνετε στο θύμα αλκοολούχα ποτά ή τσιγάρα.
• Μην χορηγείτε μορφίνη ή άλλες ναρκωτικές ουσίες.
• Το να ανοίξετε την πληγή με μαχαίρι ή νυστέρι είναι μύθος και εξαιρετικά επικίνδυνο: Ενδέχεται να ανοίξετε μεγάλα αγγεία τα οποία θα οδηγήσουν τα βακτήρια και τις τοξίνες πολύ ταχύτερα στην καρδιά. Δεν έχουν όλοι χειρουργικές ικανότητες… Αν (και μόνο αν) η ιατρική βοήθεια θα αργήσει περισσότερο από μία ώρα, κάντε μια τομή με μήκος περίπου μισό εκατοστό και βάθος περίπου 2 με 3 χιλιοστά πάνω σε κάθε τρύπημα από τα 2 μεγάλα δόντια και ξαναχρησιμοποιήστε  την αντλία δηλητηρίου πάνω στις τομές 3 με 4 φορές. Η μέθοδος αυτή αφαιρεί περίπου το 30% του δηλητηρίου. Μην ρουφήξετε αίμα με το στόμα γιατί αυτό θα μεταφέρει δηλητήριο αλλά και τυχόν ασθένειες του θύματος.
• Το να ρουφάμε δηλητήριο με το στόμα μπορεί να αποδειχθεί θανατηφόρο και πρέπει φυσικά να αποφεύγεται. Υπάρχουν διάφορες αντλίες στην αγορά με τη μορφή μεταλλικής σύριγγας.
• Κατά την παροχή πρώτων βοηθειών μπορεί να μείνει δηλητήριο στα χέρια σας. Μην βάλετε τα χέρια στο πρόσωπο ή τα μάτια για κανέναν λόγο.
• Μην προσπαθείτε να σπάσετε τις κύστες που μπορεί να δημιουργηθούν γύρω από το δάγκωμα.

    Τι πρέπει να κάνετε μετά την παροχή πρώτων βοηθειών:

1. Αν εμφανιστεί μόλυνση, διατηρήστε την πληγή ανοιχτή και καθαρή.
2. Διατηρήστε το θύμα σε ζεστό περιβάλλον για 24 με 48 ώρες. Όσο πιο μειωμένη κυκλοφορία έχουμε τόσο καλύτερα.
3. Η πληγή πρέπει να παραμένει καλυμμένη με μία ξηρή και αποστειρωμένη γάζα.
4. Πρέπει να παρέχετε όσο το δυνατόν περισσότερο νερό.